6 min.
Nieuczciwy kontrahent – w jaki sposób wyegzekwować wywiązanie się z umowy?
ostatnia aktualizacja:
W jaki sposób zapobiegać sytuacjom, w których możesz zostać oszukany przez kontrahenta?
Będąc przedsiębiorcą możesz trafić na kontrahenta, który nie będzie się wywiązywał z terminów dostarczenia zamówionych przez ciebie towarów lub usług, nie zapłaci ci na czas, lub nie będzie chciał wystawić faktury. Każda z tych sytuacji sprawia, że możesz ponieść straty finansowe. Ryzyka takiego nie wyeliminujesz w całości, ale możesz spróbować je ograniczyć.
Prewencja przede wszystkim
Niezależnie od tego, czy jesteś dostawcą towarów lub usług czy ich odbiorcą, zawsze powinieneś dążyć do spisania warunków współpracy, które ustaliłeś ze swoim kontrahentem. Pisemna umowa zawsze ułatwi ci dochodzenie swoich praw w sądzie. Jej przygotowanie najlepiej powierzyć specjaliście, aby mieć pewność, że we właściwy sposób zabezpieczy ona twoje interesy. W umowie określ termin i warunki dostawy oraz płatności, zabezpieczenia transakcji, a także, ustalone ze swoim kontrahentem, kary wynikające z niedotrzymania jej warunków.
Pierwszym krokiem do zawarcia umowy powinno być jednak dokładne sprawdzenie twojego przyszłego kontrahenta. Na początku sprawdź w Internecie opinie o twoim przyszłym partnerze biznesowym. Jeśli ktoś oszukuje swoich kontrahentów, to z łatwością znajdziesz wiele interesujących cię informacji.
Kolejny krok, to weryfikacja dokumentów rejestrowych firmy. Możesz je pobrać za darmo przez Internet. Skorzystaj ze strony www.ceidg.gov.pl w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej lub www.ems.ms.gov.pl w przypadku spółek wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego. W KRS sprawdzisz, kto jest uprawniony do reprezentowania firmy. Jest to szczególnie ważne przy podpisywaniu umowy.
Gdy w grę wchodzi kontrakt na wysoką kwotę możesz dodatkowo poprosić o przedstawienie zaświadczeń o niezaleganiu z ZUS i urzędu skarbowego. Niestety, tych danych nie sprawdzisz samodzielnie przez Internet. Jeśli przedsiębiorca ma problemy z terminowym wywiązywaniem się z obowiązku podatkowego oraz nie opłaca na czas swoich składek, to możesz podejrzewać u niego problemy finansowe i spodziewać się nieterminowego wywiązywania się z waszej umowy.
Swojego potencjalnego kontrahenta sprawdź również w rejestrach biur informacji gospodarczych. Gromadzą one dane o przedsiębiorcach, rejestrują dłużników i oferują szereg narzędzi, dzięki którym możesz monitorować sytuację finansową swoich partnerów biznesowych i sprawdzać ich wypłacalność.
W przypadku kontraktów na wysoką kwotę możesz również ustalić dodatkowe zabezpieczenia, takie jak m.in.:
poręczenie osoby trzeciej
weksel in-blanco
gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa
hipoteka na nieruchomości
przewłaszczenie za zabezpieczenie
zastaw rejestrowy
blokada środków na rachunku bankowym
Pomogą ci one wyegzekwować zapłatę za dostarczone towary lub usługi. Niestety, nawet jeśli zweryfikujesz kontrahenta, to nie masz gwarancji, że okaże się on uczciwym partnerem. Jeśli nie dostaniesz od niego zapłaty na czas, to powinieneś zacząć od razu działać.
Monituj i negocjuj
Pierwszy krok, to wysłanie monitu z informacją o braku wpłaty. Być może opóźnienie wynika ze zwykłego przeoczenia niewynikającego ze złej woli. Jeśli twój kontrahent przyzna się do problemów z płynnością finansową, postaraj się poznać jej przyczyny i wspólnie ustalcie warunki spłaty zobowiązania. Być może twój odbiorca nie może zapłacić ci na czas, bo sam czeka na przelew od innego podmiotu. W takim przypadku możesz np. rozłożyć zapłatę na raty, przyjąć wynagrodzenie w naturze lub zaproponować barter. Wtedy twój dłużnik będzie zobowiązany do wykonania na twoją rzecz usługi o takiej samej wartości, co wysokość zadłużenia.
Bądź twardy w negocjacjach
Gdy podejrzewasz, że twój dłużnik działa celowo, postaw mu twarde warunki. Musi wiedzieć, że nie odpuścisz i będziesz walczyć o pieniądze, które ci się należą. Przedstaw mu harmonogram spłat i zagroź wpisaniem do rejestru dłużników oraz skierowaniem sprawy do sądu. Powinna zadziałać już sama perspektywa trafienia na listę dłużników, ponieważ wpływa ona negatywnie na wizerunek firmy, obniża jej wiarygodność i zazwyczaj zamyka drogę do uzyskania finansowania z banków lub firm leasingowych.
Możesz również skorzystać z usług firm windykacyjnych, które w twoim imieniu wyślą wezwanie do zapłaty i będą dochodzić całkowitego odzyskania długu. Kosztami windykacji zostanie obciążony dłużnik.
Inna droga to skierowanie sprawy do sądu. Nie wahaj się tego zrobić, gdy podejrzewasz, że twój kontrahent od samego początku nie miał zamiaru ci zapłacić. Jeśli posiadasz dowody na to, że stałeś się ofiarą oszustwa, powinieneś powiadomić o tym fakcie prokuraturę.
Nierzetelny dostawca
Trudniejsze niż odzyskanie należności może się okazać wyegzekwowanie terminowego dostarczenia zamówionych towarów lub usług. Brak zapłaty z twojej strony to często zbyt słaby argument, by nakłonić dostawcę do wywiązania się z umowy, szczególnie w sytuacji, gdy nie przystąpił on jeszcze do realizacji twojego zamówienia i nie poniósł w związku z tym żadnych nakładów. W takiej sytuacji jedynym efektywnym rozwiązaniem jest wcześniejsze zabezpieczenie się poprzez wpisanie do umowy kar umownych za niedotrzymanie terminów i bezwzględne ich egzekwowanie. To jedyny sposób na pokrycie strat, jakie możesz ponieść przez nieuczciwego kontrahenta.
Dobrym zabezpieczeniem jest płacenie w transzach, po realizacji kolejnych etapów twojego zamówienia lub niewielka opłata na początku i uregulowanie pozostałej kwoty po dostarczeniu towaru lub zakończeniu realizacji usługi.
Gdy jednak zapłaciłeś już fakturę, a towar nie został dostarczony, to często tracisz podwójnie. Zainwestowałeś pieniądze, a sam nie możesz zrealizować otrzymanych zleceń. Niezwłocznie wyślij kontrahentowi wezwanie do dostarczenia towaru np. w ciągu 2 tygodni i poinformuj go jednocześnie, że jeśli nie dotrzyma tego terminu, to odstąpisz od umowy i zażądasz zwrotu pieniędzy wraz z innymi kosztami. Po upływie wyznaczonego terminu wyślij wezwanie do zapłaty wszystkich kosztów wraz z naliczonymi karami i odsetkami. Jeśli twoje działania nie przyniosą zamierzonych efektów pozostaje ci zgłosić sprawę do sądu.
Brak faktury
Innego rodzaju problemem jest brak faktury. Tylko na jej podstawie możesz rozliczyć się z urzędem skarbowym i zawnioskować o zwrot zapłaconego podatku VAT. Jeśli monit z prośbą o przesłanie brakującej faktury nie poskutkuje, to w zasadzie możesz jedynie zagrozić zgłoszeniem tego faktu do urzędu skarbowego. Już sama informacja o takim zamiarze powinna przynieść zamierzony skutek, ponieważ niewystawienie faktury jest wykroczeniem lub przestępstwem skarbowym w zależności od jej kwoty.
Źródła: www.ceidg.gov.pl,
www.ems.ms.gov.pl,
www.erif.pl,
www.krd.pl,
www.kbig.pl,
http://www.infomonitor.pl/,
http://www.rp.pl/artykul/943166-Nieuczciwy-kontrahent--Jak-sobie-z-nim-radzic.html,
http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/635864,nieuczciwy-kontrahent-przedsiebiorca-powinien-gromadzic-dowody.html,
http://www.se.pl/finanse/porady/znajdz-sposob-na-nieuczciwego-kontrahenta_380552.html,
http://www.odliczeniavat.pl/artykul,6118,odliczenie-vat-od-zakupow-dokonanych-od-nieuczciwego.html
mBank S.A. nie ponosi odpowiedzialności za stosowanie w praktyce informacji objętych powyższym materiałem. Materiał niniejszy ma charakter informacyjno – marketingowy i nie stanowi porady prawnej ani podatkowej.