Działalność spółek Grupy

Pandemia COVID-19 wywarła negatywne skutki dla działalności spółki mFinanse.
2020 rok charakteryzował się spadkiem sprzedaży oraz wyników finansowych. Odpowiadając na zaistniałą sytuację w spółce, prowadziliśmy restrukturyzacje kosztowe. Pozwoliły one na utrzymanie ciągłości działania i miejsc pracy. Powrót do pełni procesów sprzedażowych zależy od tempa powrotu pozytywnych nastrojów konsumenckich. Oprócz czynnika popytowego, na skalę sprzedaży w 2020 roku wpłynęły również zaostrzone kryteria kredytowe. Przełożyły się one na spadki w każdej grupie produktowej.

W 2020 roku działalność otwartej platformy sprzedaży produktów finansowych mFinanse koncentrowała się w obszarze podstawowej działalności pośrednictwa kredytowego. mFinanse odnotowało w 2020 roku spadek sprzedaży kredytów hipotecznych o 22,6%. Wyniosła ona 2 365,8 mln zł w 2020 roku w porównaniu do 3 055,7 mln zł rok wcześniej. W analizowanym okresie w spółce nastąpił również spadek sprzedaży kredytów gotówkowych. Sprzedaż kredytów oferowanych przez mBank spadła o 51,5%, do 306,5 mln zł w 2020 roku w porównaniu do 632,2 mln zł rok wcześniej. Wynik zrealizowany w obszarze sprzedaży kredytów samochodowych przeznaczonych dla salonów dealerskich był niższy o 39,4% w ujęciu rocznym. Wyniósł 273,8 mln zł w 2020 roku w porównaniu do 451,5 mln zł rok wcześniej. W roku 2020 spadły wyniki sprzedaży w obszarze leasingu samochodowego o 32,3% rok do roku. Kształtowały się na poziomie 91,1 mln zł w 2020 roku w porównaniu do 134,6 mln zł rok wcześniej.

Zysk brutto spółki w 2020 roku wyniósł 30,7 mln zł w porównaniu do 33,3 mln zł rok wcześniej. Wynik za rok 2020 uwzględnia wynik spółki wygenerowany w oddziałach zagranicznych. Na pozytywny wynik brutto spółki w 2020 roku wpływ miały przede wszystkim zrealizowane w latach wcześniejszych transakcje sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstwa w obszarze ubezpieczeń.

W momencie wybuchu pandemii podjęliśmy działania ważne dla zachowania ciągłości biznesu. Uwzględniały one przede wszystkim zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, współpracowników oraz klientów spółki. Pracownicy centrali mogli pracować w formie zdalnej. W zakresie placówek sieci stacjonarnej, jak i partnerskiej, wprowadziliśmy zasady bezpieczeństwa zgodne z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów, w pierwszym oraz drugim etapie pandemii mKioski zostały zamknięte. Uruchomialiśmy je ponownie wraz z uwalnianiem sfer życia publicznego, w tym handlu w galeriach handlowych, z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa. Nasze placówki wyposażyliśmy w osłony z pleksi, płyny dezynfekujące oraz niezbędne środki ochrony osobistej. W związku z pandemią, w roku 2020 wstrzymaliśmy projekt rozwoju sieci sprzedaży mKiosków.

Od samego początku pandemii skupiamy się na wypracowaniu modeli osłonowych, które mają ułatwiać sieci sprzedaży przejście przez ten trudny okres. Wprowadziliśmy pakiety socjalne, dostosowywane do okresu pandemii, a także na bieżąco reagujemy na sytuację rynkową, dostosowując do niej model wynagradzania sieci sprzedaży.

Wartość umów zawartych przez mLeasing w 2020 roku wyniosła 5 128,7 mln zł w porównaniu do 5 294,4 mln zł rok wcześniej. Oznacza to spadek o -3,1% rok do roku. Wartość umów zawartych na ruchomości w 2020 roku wyniosła 4 961,6 mln zł w porównaniu do 5 001,4 mln zł w roku poprzednim (tj. -0,8%). Wartość umów zawartych na nieruchomości wyniosła 167,1 mln zł w porównaniu do 293,0 mln zł w roku 2019 (tj. -43,0%).

Wynik brutto spółki w 2020 roku wyniósł 9,4 mln zł i jest znacznie niższy od zysku brutto z roku 2019 w wysokości 96,1 mln zł. Spadek zysku brutto jest związany ze znacznie większymi kosztami ryzyka w roku 2020 niż w 2019. Wynikają one z ostrożnego podejścia przez spółkę do potencjalnych trudności w obsłudze zobowiązań przez klientów w efekcie pandemii COVID-19. Koszty ryzyka w 2020 roku wyniosły 170,1 mln zł. Były większe o 190% od kosztów ryzyka w 2019 roku, kiedy osiągnęły wartość 58,7 mln zł.

W związku z pandemią COVID-19, w 2020 roku zmieniliśmy system pracy w spółce. Wprowadziliśmy pracę zdalną, a tam, gdzie konieczna jest fizyczna obecność pracowników, zastosowaliśmy system rotacyjny. W I półroczu 2020 zaoferowaliśmy naszym klientom możliwość zmniejszenia od 3 do 6 rat leasingowych. Opcja była dostępna w wariancie zawieszenia części kapitałowej raty i wydłużenia terminu spłaty o czas, kiedy klient płaci tylko odsetki. Za wnioski o ulgę w płatnościach nie pobieraliśmy prowizji. W krótkim czasie przygotowaliśmy automatyczny proces obsługi wniosków klientów. Dzięki temu zapewniliśmy im szybki proces decyzyjny. Złożone wnioski o restrukturyzację dotyczyły 32,9% portfela. Dążąc do zapewnienia wysokiej jakości portfela kredytowego spółki, zaostrzyliśmy warunki udzielania nowego finansowania pod kątem odporności klientów na sytuację związaną z pandemią.

W II półroczu 2020 roku spodziewaliśmy się kolejnej fali wniosków o restrukturyzację. Dlatego jesienią wprowadziliśmy nowe zasady w ofercie dla zmian harmonogramów. Utrzymaliśmy prostą ścieżkę wnioskowania dla klientów z mniejszymi zaangażowaniami oraz głębszą analizę sytuacji klienta w pozostałych przypadkach. Od połowy roku przywróciliśmy też opłaty za zmiany w umowach. Po kilku miesiącach stosowania tych zasad widzimy mniejsze zainteresowanie zmianami harmonogramów niż przy pierwszej, wiosennej fali wniosków.

W październiku 2020 roku wystartował nasz nowy portal leasingowy mAuto. Wirtualny salon samochodowy jest dostępny 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Sam proces sprzedażowy obsługujemy 6 dni w tygodniu, z wykorzystaniem specjalnego Call Center. Za pośrednictwem mAuto.pl klienci mają dostęp do szerokiej oferty nowych i używanych pojazdów. Opcje finansowania obejmują najem, leasing lub zakup gotówkowy. mAuto.pl w pełni przenosi sprzedaż samochodów do sieci, łącznie z zasadami zakupu typowymi dla e‑commerce, takimi jak dostawa pod dom czy możliwość zwrotu. To kolejny krok w stronę transformacji cyfrowej spółki mLeasing, który umożliwia klientom dostęp do samochodu o dowolnej porze i w dowolnym miejscu, bez potrzeby wychodzenia z domu.

W 2020 roku udostępniliśmy klientom nowy produkt finansowania paneli fotowoltaicznych. Wdrożyliśmy ofertę skierowaną do przedsiębiorców z sektora MŚP. Dzięki niej właściciele firm mogą z powodzeniem obniżyć rachunki za prąd nawet o 70% oraz korzystać z odnawialnych źródeł energii. Co ważne, początkowy wkład własny firmy w instalację fotowoltaiczną jest niski. Klienci mogą wliczyć raty leasingowe w koszty uzyskania przychodu. W omawiamy okresie mLeasing zrealizował 198 transakcji, na łączny wolumen 20 mln zł. Co istotne, osiągnęliśmy przyjęte założenia sprzedażowe, pomimo trudnych warunków gospodarczych panujących w 2020 roku. Klienci finansujący w mLeasing instalacje fotowoltaiczne korzystają dodatkowo z preferencyjnego kosztu finansowania w ramach programu EBI Climate Action. Docelowi klienci dobrze przyjęli nasz produkt.

W 2020 roku mBank Hipoteczny (mBH) nie dokonywał emisji hipotecznych listów zastawnych. Szczegóły dotyczące dotychczasowych emisji i ich programu zostały opisane na stronie „Finansowanie działalności Grupy mBanku”.

W 2020 roku mBank Hipoteczny opierał rozwój portfela kredytowego o model poolingowy w obszarze detalicznym. Realizujemy go w formule ścisłej współpracy z mBankiem, tj. przy założeniu realizacji sprzedaży przez siły mBanku. W 2020 roku przeprowadzono 7 transakcji poolingowych w portfelu detalicznym, na łączną kwotę 1 543,4 mln zł. Niemniej jednak, w porównaniu do 2019 roku, odnotowano spadek portfela kredytowego mBanku Hipotecznego. Na koniec grudnia 2020 roku wartość brutto portfela wyniosła 11,5 mld zł wobec 11,9 mld zł na koniec 2019 roku. Przekłada się to na spadek o 2,9%. Bezpośredni wpływ na niższą wartość portfela miało przeniesienie sprzedaży kredytów komercyjnych do mBanku od 2019 roku. Znaczenie miało też wolniejsze tempo wzrostu portfela kredytów detalicznych.

Wynik brutto spółki z wyłączeniem poolingu wyniósł 20,1 mln zł. Był niższy o 67,2% od wyniku za 2019 rok. Odnotowano ponad dwukrotny wzrost odpisów z tytułu utraty wartości kredytów, które osiągnęły wartość 46,7 mln zł. Ich przyczyną jest wpływ pandemii COVID-19. Odpisy dotyczą stwierdzonych przypadków niewykonania zobowiązania w metodzie indywidualnej oraz dla ekspozycji objętych metodą portfelową.

Spadek wyniku brutto jest też efektem niższej wartości portfela kredytowego, jak i obniżenia stóp procentowych, co przełożyło się na niższy wynik odsetkowy.

W I kwartale 2020 roku, z uwagi na zagrożenie związane z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19, w mBanku Hipotecznym wprowadziliśmy nowe zasady pracy. Utrzymaliśmy i dostosowaliśmy je do wymogów sytuacji epidemiologicznej do końca 2020 roku. Tam, gdzie niezbędna była praca w biurze w trybie ciągłym, utrzymaliśmy dyżury. Wprowadziliśmy jednak limity liczby osób pracujących w siedzibie z danego departamentu/zespołu, z uzasadnionymi wyjątkami. Sztab kryzysowy wypracowywał rekomendacje i informował na bieżąco pracowników o obowiązujących zasadach bezpieczeństwa. W tym celu obserwował rozprzestrzenianie się wirusa, analizował przepisy prawa i decyzje sztabu kryzysowego mBanku.

Równolegle opracowaliśmy działania pomocowe zarówno dla klientów korporacyjnych, jak i detalicznych. Klientom detalicznym umożliwiliśmy odroczenie spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych nawet do 6 miesięcy. Dodatkowo, klienci mogli wygodnie wnioskować o odroczenie spłaty rat kredytowych. Wystarczyła do tego dyspozycja online. Wnioski pomocowe klientów korporacyjnych rozpatrywaliśmy indywidualnie. Od 16 marca do 31 grudnia 2020 roku, w samym portfelu detalicznym do mBanku Hipotecznego wpłynęły wnioski o skorzystanie z narzędzi pomocowych od klientów reprezentujących około 10,0% portfela. W zakresie kredytów komercyjnych otrzymaliśmy wnioski o karencję dla ok. 41,8% aktywnych umów.

W 2020 roku, mimo pandemii COVID-19 spółka nadal rozwijała się dynamicznie i biła kolejne rekordy działalności. Obroty, czyli wartość skupionych faktur, wzrosły o 6,9% w stosunku do 2019 roku. Osiągnęły historycznie wysoki poziom 23,8 mld zł. Było to tempo ponad dwukrotnie wyższe niż dynamika całego rynku, która wyniosła 3%. Spółka utrzymała 5 miejsce wśród firm faktoringowych w Polsce. Według danych Polskiego Związku Faktorów, udział rynkowy spółki w 2020 roku wzrósł do 8,2% z 7,9% w 2019 roku.

W 2020 roku mFaktoring pozyskał 143 nowych klientów z łącznym wolumenem limitów 282 mln zł. Znaczący wpływ na niższy poziom akwizycji w 2020 roku miała przede wszystkim sytuacja wywołana pandemią COVID-19. Wprowadzone w Grupie mBanku restrykcje, obowiązujące od 16 marca 2020 roku, przyczyniły się do spowolnienia przyrostu nowej akwizycji. Do głównych przyczyn należy zaliczyć wprowadzone ograniczenia w ofercie niektórych produktów oraz zaostrzenie dostępności finansowania wobec wybranych podmiotów. W lipcu wprowadziliśmy modyfikację polityki kredytowej. Bazowaliśmy przy tym na zebranym doświadczeniu z pierwszego okresu pandemii. Pozwoliło nam to dotrzeć do większej grupy klientów. Przełożyło się to na stopniowe odbudowywanie bazy nowych transakcji, co pozwoliło na ich regularny wzrost do końca 2020 roku.

mFaktoring przystąpił do programu BGK w zakresie gwarancji płynnościowych. Program ten był skierowany dla klientów z pogarszającą się przez pandemię sytuacją finansową. Był to dla nas dodatkowy element wspierający akwizycję, o którym piszemy również w części „Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna” na stronie „Korporacje i rynki finansowe”.

W dobie pandemii COVID-19 spółka realizuje wszystkie procesy zdalnie. W odpowiedzi na zgłaszane przez niektórych klientów potrzeby realizowaliśmy działania pomocowe. Dotyczyły one w szczególności wydłużenia terminów płatności i okresu regresu. Wzmocniliśmy także monitoring portfela należności. W stosunku do okresu z początku pandemii nie zaobserwowaliśmy istotnych zmian w portfelu należności. W ciągu roku zauważalne były okresy, kiedy opóźnienia w płatnościach były nieco dłuższe. Niemniej, były też okresy, kiedy dyscyplina płatnicza portfela w ogólnej ocenie była lepsza niż przed pandemią. W omawianym okresie nie odnotowaliśmy znaczącego wzrostu ryzyka w tym obszarze. Nie odnotowano także sygnałów wyraźnego pogorszenia dyscypliny płatniczej największych odbiorców w portfelu mFaktoring.

Na wynik brutto spółki za rok 2020 wpłynęła także decyzja o utworzeniu odpisów na nieściągalne należności. Należy podkreślić, że wspomniane odpisy nie mają związku z pandemią COVID-19. W efekcie wynik brutto mFaktoring ujęty w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy mBanku S.A. według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za rok 2020 wyniósł 12,6 mln zł, wobec 25,3 mln zł za rok 2019.