Zagrożenia, jakie niosą niekorzystne zmiany w środowisku naturalnym (zwłaszcza zmiany klimatyczne) lub długotrwałe skutki tych zmian, analizujemy w sposób horyzontalny.
Oznacza to, że badamy ich wpływ na profil działalności banku w jak najszerszym spektrum. Przekładamy je między innymi na poszczególne kategorie ryzyka, w tym ryzyko reputacji i ryzyko kredytowe.
Zmiany w środowisku naturalnym, szybkie tempo zmian technologicznych oraz wymuszone przez te zjawiska zmiany prawne mają coraz większy wpływ na działalność poszczególnych sektorów gospodarczych. Wszystkie te kwestie sprawiają, że wielu klientów musi zmienić lub dostosować swój profil działalności. Efekty reorganizacji bądź dostosowań profilu działalności klientów przekładają się na relację z Grupą, pojawia się ryzyko tak zwanej transformacji klienta. Na bieżąco monitorujemy zmiany regulacyjne adresujące kwestie klimatyczne i oceniamy ich potencjalny wpływ na Grupę.
Przeprowadziliśmy analizę ryzyka związanego z negatywnym wpływem działalności mBanku na klimat oraz ryzyka związanego z negatywnym wpływem klimatu na bank. Analizę przygotowaliśmy zgodnie z naszą najlepszą wiedzą oraz aktualnie dostępnymi interpretacjami nowego prawodawstwa. W naszych pracach posługujemy się niewiążącymi wytycznymi UE dotyczącymi sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych: Suplementem dotyczącym zgłaszania informacji związanych z klimatem (2019/C 209/01).
Działalność banku nie ma istotnego bezpośredniego wpływu na klimat. Branża, w której działa bank, nie należy do sektorów o wysokiej emisyjności gazów cieplarnianych. Zdaniem banku wpływ ten przejawia się przede wszystkim pośrednio – przez udzielane klientom finansowanie. Bank ma wpływ na klimat przez podejmowane decyzje związane z udzielaniem finansowania klientom z poszczególnych branż. Możemy zmniejszać swój wpływ głównie przez ograniczanie finansowania klientów z branż istotnych z punktu widzenia polityki klimatycznej UE.
Według Suplementu dotyczącego zgłaszania informacji związanych z klimatem ryzyko związane z negatywnym wpływem klimatu na przedsiębiorstwo można sklasyfikować jako ryzyko fizyczne oraz ryzyko związane z przejściem (inaczej ryzykiem transformacji).
Z uwagi na przyjęty w mBanku model biznesowy, w którym podstawowym kanałem obsługi są kanały zdalne, czyli bankowość internetowa i mobilna, mBank jest w niewielkim stopniu narażony na bezpośredni wpływ ryzyka fizycznego, typowego dla przedsiębiorstw produkcyjnych. Możliwym ryzykiem fizycznym są czasowe przerwy w dostawach prądu. W mBanku ryzyko fizyczne czasowych przerw w dostawach prądu minimalizujemy przez stosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych, tj. redundancji zasilania, generatory. Dla obiektów typu data center mBank stosuje wymagania co najmniej TIER III. Zapewniają one stałe dostawy prądu z dwóch niezależnych źródeł w połączeniu z generatorem. W mBanku zarządzamy tym ryzykiem zgodnie z Systemem Zarządzania Ciągłością Działania.
Położenie geograficzne naszych siedzib i placówek, w Polsce, Czechach i Słowacji, w miejscach o umiarkowanym klimacie, sprawia, że ryzyko fizyczne dla działalności operacyjnej o charakterze usługowym jest ograniczone. Rozumiemy przez to nieistotne zagrożenie dla działania oddziałów i centrali banku. Ryzyko to może natomiast oddziaływać na bank pośrednio, przez wpływ na klientów, w szczególności:
- powodzie, pożary i wzrost poziomu morza mogą powodować straty w sektorze nieruchomości (kredyty hipoteczne udzielane klientom indywidualnym oraz komercyjne),
- powodzie i susze mogą wpływać ujemnie na sektor rolniczy,
- niski poziom wód w rzekach może oddziaływać negatywnie na przemysł chemiczny.
Zmiany klimatyczne powodują zaburzenie zjawisk pogodowych, w tym coraz częstsze gwałtowne burze i długotrwałe opady. W 2020 roku badaliśmy potencjalne skutki powodzi na klientów Grupy mBanku. Uwzględniliśmy przy tym strukturę naszego portfela. Przeprowadziliśmy między innymi analizę wpływu na wynik i pozycję kapitałową szerokiego scenariusza makroekonomicznego gwałtownej, długotrwałej recesji gospodarczej spowodowanej wpływem COVID-19 połączonej z dodatkowymi zdarzeniami, w tym powodzią. Zbadaliśmy skutki zalania miejsc działalności istotnych klientów korporacyjnych banku. Sprawdziliśmy także dwa osiedla mieszkaniowe finansowane przez Grupę mBanku, zlokalizowane w miejscach potencjalnie zagrożonych. Zalanie miejsc prowadzenia działalności, połączone z problemami z wypłatami ubezpieczeń, a także spadek cen nieruchomości powoduje pogorszenie spłacalności zaciągniętych kredytów. Spadek spłacalności kredytów sprawia, że konieczne jest podwyższenie rezerw kredytowych oraz dodatkowy wymóg kapitałowy.
Z analizy przeprowadzonej przez mBank wynika, że bank narażony jest głównie na ryzyka związane z przejściem. W mBanku za ryzyka związane z przejściem uznaliśmy przede wszystkim ryzyka klimatyczne związane z działalnością naszych klientów. Dotyczy to najczęściej klientów z segmentu korporacyjnego, którym udzielamy finansowania głównie przez: kredyty i pożyczki, a także leasing i organizowanie/obejmowanie emisji papierów dłużnych.
Działalność przedsiębiorstw z branż o istotnym wpływie na klimat może być obarczona wyższym ryzykiem kredytowym, tj. głównie:
- ryzykiem strat w wyniku niewywiązania się kontrahenta ze swoich zobowiązań,
- ryzykiem zmniejszenia wartości ekonomicznej ekspozycji kredytowej na skutek pogorszenia się zdolności kontrahenta do obsługi zobowiązań (między innymi w związku ze wzrostem niezbędnych kosztów inwestycji proekologicznych).
Ryzyka związane z finansowaniem przedsiębiorstw z branż istotnych z punktu widzenia polityki klimatycznej UE mogą wiązać się przede wszystkim z:
- wyższymi odpisami z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek wycenianych według zamortyzowanego kosztu,
- negatywną zmianą wartości kredytów i pożyczek wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy,
- utratą części dochodów.
Zidentyfikowane w mBanku ryzyka związane z przejściem:
| Rodzaj ryzyka | Opis ryzyka | Rodzaj ryzyka wg wytycznych UE |
|---|---|---|
| Ryzyko technologiczne | Wiąże się z zastępowaniem technologii mających negatywny wpływ na środowisko przez mniej szkodliwe technologie. Może mieć związek z nowymi wymaganiami regulacyjnymi i potrzebą wyższych wydatków inwestycyjnych bądź zwiększeniem poziomu kosztów. | Ryzyko związane z polityką Ryzyko technologiczne |
| Wysokie potrzeby inwestycyjne | Działalność branż istotnych z punktu widzenia polityki klimatycznej UE wiąże się często z potrzebą wysokich wydatków inwestycyjnych ze względu na dużą skalę i koncentrację tych projektów. Gorszy moment cyklu dla takich branż może skutkować ujemnymi przepływami pieniężnymi. | Ryzyko technologiczne |
| Bardziej ekologiczna konkurencja | Klienci podmiotu mogą zmienić swoje decyzje zakupowe, jeśli konkurencja będzie bardziej przyjazna środowisku. | Ryzyko rynkowe |
| Ryzyko reputacyjne klienta | Przedsiębiorstwa o reputacji podmiotu, który szkodzi klimatowi, mogą mieć trudności z pozyskiwaniem nowych klientów, utrzymaniem obecnych klientów, a także pozyskaniem finansowania i obsługą jego kosztów. | Ryzyko rynkowe Ryzyko prawne |
| Ryzyko reputacyjne mBanku | Przedsiębiorstwo finansowane przez mBank może być obiektem protestów, krytyki mediów i organizacji pozarządowych. Nie ma certyfikatów ani polityk środowiskowych, nie publikuje raportów środowiskowych. Nie ma strategii zmniejszania swojego śladu węglowego. Wpływa to na reputację banku jako podmiotu, który dostarcza finansowanie. | Ryzyko utraty reputacji |
| Koszty certyfikatów do emisji CO2 | W wypadku spółek prowadzących działalność wpływającą na zmiany klimatu często istnieje obowiązek zakupu odpowiedniej liczby uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Potrzebna liczba uprawnień, tendencje cenowe na rynku uprawnień oraz podejście klienta do zakupu uprawnień może wpływać na jego wyniki finansowe. | Ryzyko związane z polityką Ryzyko technologiczne |
Dla mBanku z ochroną klimatu wiążą się nie tylko ryzyka, lecz również szanse. Podstawową szansą związaną z działaniami na rzecz ochrony klimatu jest możliwość poszerzania oferty banku zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami klientów. Przykładem takiego produktu jest oferta finansowania projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii. Wprowadzona w 2018 roku Polityka kredytowa mBanku S.A. dotycząca finansowania instalacji Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) zakłada przeznaczenie 4 mld zł na farmy wiatrowe i fotowoltaikę. Byliśmy jednym z pierwszych banków kredytujących energetykę wiatrową. Obecnie widzimy rosnącą rolę fotowoltaiki w miksie energetycznym, za którą może podążyć morska energetyka wiatrowa. Decyzja o zwiększeniu limitu finansowania projektów OZE wynika między innymi z dużego zainteresowania finansowaniem i dobrej spłacalności kredytów, jak również obiecujących perspektyw dla branży. Pracujemy między innymi nad projektami opartymi na umowach typu PPA (Power Purchase Agreement). W tym modelu inwestor planujący budowę zielonego źródła, najczęściej wiatrowego, podpisuje najpierw kilkunastoletnią umowę sprzedaży energii, na przykład z firmą produkcyjną.
Aby dostosować ofertę produktową do zmieniających się potrzeb klientów, w 2019 roku mLeasing wprowadził finansowanie paneli fotowoltaicznych. Oferta spółki leasingowej mBanku pozwala firmie sfinansować instalację fotowoltaiczną o wartości do 250 tys. zł oraz o mocy do 50 kW. Okres leasingu może wynosić do 6 lat, a wkład własny przedsiębiorcy powinien stanowić 10% wartości inwestycji. W 2020 roku mLeasing zrealizował 198 transakcji na łączny wolumen 20 mln zł. Klienci finansujący w mLeasing instalacje fotowoltaiczne korzystają dodatkowo z preferencyjnego kosztu finansowania w ramach programu EBI Climate Action.
Od 2019 roku klienci bankowości prywatnej mBanku jako pierwsi w Polsce mogą inwestować odpowiedzialnie, zgodnie ze standardami ESG. Strategie Zrównoważone ESG mBanku umożliwiają klientom bankowości prywatnej inwestowanie w portfele zawierające akcje i obligacje emitentów wyróżniających się pozytywnym wpływem na środowisko i społeczeństwo. Na koniec 2020 roku aktywa Strategii ESG stanowiły 45% aktywów w strategiach inwestycyjnych o porównywalnym poziomie ryzyka inwestycyjnego.
Przed Grupą mBanku mogą też otworzyć się nowe możliwości pozyskiwania finansowania, na przykład przez tak zwane zielone obligacje lub inne formy finansowania związane z kryteriami ESG.