Zdarzyło Ci się zastanawiać, o co chodzi z przelewami SEPA i czym różni się od tradycyjnych przelewów zagranicznych SWIFT? Jeżeli tak, to ten tekst jest dla Ciebie.

Jeżeli z kolei chcesz dowiedzieć się, jak zrealizować przelew SEPA, skocz od razu na koniec niniejszego artykułu :-)

SWIFT - jak to kiedyś banki zorganizowały? 

Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication - Stowarzyszenie na Rzecz Światowej Międzybankowej Telekomunikacji Finansowej zostało założone w 1973 r. przez 239 banków z 15 krajów świata w celu koordynacji wymiany informacji miedzy bankami. Obecnie SWIFT pośredniczy w transakcjach między bankami, domami maklerskimi, giełdami i innymi instytucjami finansowymi zrzeszając 8332 instytucje finansowe z 208 krajów.

Wymiana informacji o przelewach w ramach SWIFT odbywa się za pośrednictwem depesz - komunikatów MT - o ustalonej strukturze. W obrębie SWIFT nie ma jednego banku centralnego, ani wspólnego dla całej organizacji agenta rozliczeniowego. Struktura SWIFT przypomina raczej pajęczą sieć, gdzie każdy bank może być pośrednikiem na trasie przelewu do innego banku, pod warunkiem tylko, że ma konto nostro lub loro banku nadawcy i odbiorcy przelewu u siebie. Często trudno jest znaleźć taki bank i droga przelewu wydłuża się, gdyż trzeba szukać dodatkowej instytucji pośredniczącej (widać to na pierwszym rysunku poniżej).

W efekcie przelew może dotrzeć praktycznie do każdego banku na świecie, ale nie ma do końca pewności ile potrwa ta "podróż", ani jakie będą finalne koszty przelewu. To drugie zależy od liczby banków korespondentów danego przelewu, ich indywidualnych taryf opłaty za pośrednictwo oraz opłat pobieranych przez bank odbiorcę przelewu. Sytuację komplikuje dodatkowo sposób pokrycia koszów przelewu.

SWIFT umożliwia nadawcy podjęcie 3 decyzji:

a) pokrycie przez nadawcę wszystkich kosztów przelewu (opcja OUR) - oznacza to, że po jakimś czasie (nawet do pół roku) Klientowi przyjdzie zapłacić za koszty przedstawione przez banki uczestniczące w przelewie, niezależnie od prowizji za przelew, którą już zapłacił w swoim banku (standardowo ok. kilkadziesiąt dolarów extra),
b) podział kosztów przelewu pomiędzy nadawcę i odbiorcę (opcja SHA) - oznacza to, każda ze stron pokrywa koszty przelewu swojego banku,
c) pokrycie wszystkich kosztów przelewu przez odbiorcę (opcja BEN) - oznacza, że od kwoty przelewu, jaką ma trzymać beneficjent, zostaną po drodze odjęte opłaty na rzecz banków uczestniczących w przelewie. W rezultacie, przelew dotrze do odbiorcy uszczuplony o analogiczne kilkadziesiąt dolarów.

Schemat realizacji przelewu SWIFT z 2 korespondentami w opcji OUR:

SEPA - odpowiedź na wysokie koszty i długie terminy realizacji SWIFT

Wady konstrukcji komunikacji SWIFT legły u podstaw koncepcji przelewów SEPA na gruncie UE, której fundamentem, jak wiadomo, jest swoboda przepływu towarów i usług pomiędzy krajami członkowskimi. Dla realizacji tego celu niezbędny jest sprawny i niedrogi sposób transferowania środków finansowych.
SEPA jest inicjatywą Europejskiej Rady ds. Płatności (EPC) wspieranej przez Radę Europy oraz Europejski Bank Centralny (EBC). Ramy prawne dla SEPA konstytuuje dyrektywa o usługach płatniczych (dyrektywa PSD, 2007/64/EC).

W celu realizacji przelewów SEPA, stowarzyszenie skupiające banki strefy Euro, The Euro Banking Association (EBA) powołało europejskiego agenta rozliczeniowego Pan-European Automated Clearing House (PE-ACH), który jest odpowiednikiem polskiego KIR-u dla obszaru Unii Europejskiej. System komunikacji i rozliczania przelewów SEPA jest więc scentralizowany, a niezbędnym elementem na drodze każdego przelewu jest EBA. Nie ma klasycznych banków pośredniczących, ani kosztów z nimi związanych (rysunek drugi). Poza opłatą ryczałtową za uczestnictwo w systemie, która obciążą banki po obu stronach transakcji, banku nadawca uiszcza ustaloną, z góry znaną opłatę za każde 1000 wysłanych przelewów SEPA. Z tej perspektywy jest to rozwiązanie analogiczne do rodzimego ELIXIR-u. Nic więc dziwnego, że opłata za przelew SEPA pobierana przez banki polskie jest znacznie nisza od opłat za realizację przelewu SWIFT.

Funkcjonujący w mBanku przelew SEPA to tzw. SCT - SEPA Credit Transfer. W przyszłości przewidywane jest także wdrożenie europejskiego polecenia zapłaty (SDD – SEPA Direct Debit) oraz objęcie SEPA płatności kartowych (SEPA Cards Framework).

Warunkami niezbędnymi do skutecznej realizacji przelewów SEPA jest:

a) uczestnictwo banków: odbiorcy i nadawcy przelewu w SEPA. Dla skutecznego oznaczenia banku odbiorcy konieczne jest podanie identyfikatorów IBAN i BIC. To, czy dany bank należy do SEPA, można sprawdzić na stronie internetowej,
b) wyrażenie waluty transakcji w EURO,
c) podział kosztów przelewu w opcji SHA (nadawca i odbiorca pokrywają koszty swojego banku),
d) termin realizacji nie dłuższy niż 3 dni robocze, a od 2012 - 1 dzień roboczy (czyli tak jak obecnie dla ELXIR-u).

Nie ma znaczenia waluta rachunku, z jakiego i na jaki realizowany jest przelew. Nie ma limitów transakcji. Zasadą, usankcjonowaną również przez Dyrektywę o Usługach Płatniczych, jest, że bank dokonuje transferu pełnej kwoty na rachunek beneficjenta - obowiązuje zakaz dokonywania jakichkolwiek potrąceń z kwoty przelewu, co było praktyką banków do tej pory.

Schemat realizacji przelewu SEPA:

Jak wykonać przelew SEPA?

Decydując się na przelew SEPA w mBanku możesz zalogować się do internetowego serwisu transakcyjnego lub skorzystać pomocy Operatora mLinii. W przypadku tej pierwszej opcji, po zalogowaniu wybierz rachunek, z którego chcesz zrealizować przelew. Może to być rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy w PLN (eKONTO, izzyKONTO, mBIZNES konto) albo walutowy rachunek oszczędnościowy (eMAX, mBIZNES max w CHF, EUR, GBP, USD).

Jeżeli zdecydujesz się na rachunek w PLN, wybierz w menu opcję „Przelew jednorazowy”, zaś w przypadku rachunku walutowego - opcję „Przelewy”. Następnie z menu rozwijanego należy wybrać typ przelewu „Przelew zagraniczny do krajów UE (SEPA)”.

Wyświetli się formatka przelewu SEPA, którą uzupełniasz następująco (podaję tylko wymagane dane):

• Numer rachunku odbiorcy - wpisz rachunek IBAN rozpoczynając od skrótu nazwy kraju,
• Numer BIC banku odbiorcy - wpisz numer BIC banku (zwany też kodem SWIFT),
• Tytuł przelewu - wpisz tytuł przelewu,
• Imię i nazwisko odbiorcy - wpisz  imię i nazwisko lub nazwę odbiorcy,
• Kwota przelewu - wpisz kwotę przelewu w EUR.

Przykład uzupełnionego przelewu SEPA

W drugim kroku autoryzujesz przelew przy użyciu hasła smsowego lub hasła jednorazowego i voila! Twoje pieniądze w najbliższej sesji wychodzącej SEPA ruszą w podróż po Europie.

Mam nadzieję, że niniejszy artykuł zachęci Cię do samodzielnych prób realizacji przelewów zagranicznych, a w Nowym Roku życzę Ci wysokich kwot walutowych przelewów przychodzących :-)

• Przejdź na stronę dotyczącą przelewów SEPA...